Irriteer jij je aan deze zin? Heel goed! Hij klopt namelijk niet. In deze blog lees je waarom niet, én hoe je deze fout voortaan vermijdt.
Ergerlijke taalfout
Van alle taalfouten die er zijn, is zich irriteren aan misschien wel de fout die de allermeeste ergernissen oproept. Wanneer een Bekende Nederlander zich op televisie ergens aan irriteert, staat social media meteen vol met mensen die zich eraan ergeren. Maar waarom is dit eigenlijk fout?
Het verschil tussen ergeren en irriteren
Beide werkwoorden betekenen ongeveer hetzelfde. Maar je kunt niet zomaar een van de twee kiezen. Er is namelijk een verschil in hoe je ze juist gebruikt.
Ergeren is een werkwoord dat wederkerend gebruikt kan worden. Dat betekent dat het een wederkerend voornaamwoord bij zich kan hebben, zoals zich, je of me:
Hij ergert zich aan de vieze vaat.
Jij ergert je aan de boze buurman.
Ik erger me aan het woeste weer.
Ergeren is niet altijd een wederkerend werkwoord. ‘De vieze vaat ergert hem’ is bijvoorbeeld ook juist. Irriteren wordt ook vaak gebruikt als een wederkerend werkwoord. Maar dat is het nóóit. Zich irriteren bestaat namelijk niet. Irriteert iemand zich aan de vieze vaat, boze buurman of het woeste weer? Die zinnen zijn fout.
Zo gebruik je irriteren juist
In plaats van zich irriteren moet je het werkwoord gebruiken met een lijdend voorwerp. Dus deze zinnen zijn wél correct:
De vieze vaat irriteert hem.
De boze buurman irriteert jou.
Het woeste weer irriteert me.
Goed om te weten: in deze drie zinnen is ergert ook juist. In geval van twijfel kun je dus het best voor het werkwoord ergeren kiezen.
Spreektaal en schrijftaal
Is het nou echt zo’n ramp, als je in een gesprek vertelt je ergens aan te irriteren? Nee, eigenlijk niet. Heel veel mensen zeggen het immers zo. En als dat maar lang genoeg zo blijft, dan wordt het vanzelf een keer onderdeel van de standaardtaal. In de spreektaal is het daarom niet zo erg. Maar moet je een professionele tekst opstellen? Een artikel, een beleidstekst, folder of socialmediapost? Dan is het wat anders. Schriftelijk wordt er meer waarde gehecht aan het juist toepassen van de taalregels.
Voorkom ergernis en irritatie
Let dus vooral op het verschil tussen de werkwoorden ergeren en irriteren, wanneer je iets op papier zet. Vind je het lastig om alle grammaticaregels juist toe te passen? Neem dan contact met ons op. Wij voorkomen dat jouw lezer zich aan je tekst ergert!