Schrijven is schrappen, en duidelijk schrijven betekent regelmatig nóg meer schrappen. Ten behoeve van de helderheid laten we je in dit artikel zien dat je voorzetseluitdrukkingen vaak beter kun vervangen.

Voorzetseluitdrukkingen zijn veelvoorkomend

Aan, bij, met, op: voorzetsels gebruiken we de hele dag. Dat is logisch, want zonder voorzetsels maak je geen fatsoenlijke zinnen. Ook voorzetseluitdrukkingen komen veel voor. Dit zijn vaste combinaties van woorden die samen de functie van voorzetsel hebben: aan de hand van, op het gebied van, voor wat betreft. Zulke voorzetseluitdrukkingen zie je vaak in formele teksten langskomen. Maar vaak zijn ze helemaal niet nodig.

Met behulp van Met dit voorbeeld wordt dat al duidelijk.

Vervangen door een voorzetsel

Een voorzetseluitdrukking hier, en eentje daar: af en toe zo’n vaste combinatie gebruiken is geen probleem. Maar in sommige teksten wemelt het ervan. En dat is een gemiste kans om duidelijk te schrijven. Voorzetseluitdrukkingen maken je tekst onnodig lang, warrig en wollig. Het goede nieuws: je kunt ze meestal eenvoudig vervangen door een voorzetsel.

Neig je naar deze voorzetseluitdrukking? Denk dan eens aan:
aan de hand van met
als gevolg van door
door middel van met
in de trant van als
in het kader van bij, binnen, om
in verband met omdat, vanwege, wegens
met als resultaat dat zodat
met behulp van door, met
met betrekking tot over, door
met het oog op om, voor
naar aanleiding van omdat, over, na
onder invloed van door
op grond van vanwege, volgens, voor, wegens
op het gebied van op, voor
ten aanzien van bij, op, over, tegen, van, voor
ten behoeve van voor
ter zake van over
van de kant van van, vanuit
voorafgaand aan voor
voor wat betreft over, voor
teneinde om

Mag je dan nooit meer voorzetseluitdrukkingen gebruiken?

Natuurlijk mag dat wel. Ze zijn namelijk niet fout. Soms sluiten ze beter aan bij je doelgroep, of drukt zo’n vaste combinatie toch net wat beter uit wat je bedoelt. En weet je niet precies wat je wilt zeggen? Dan ziet jouw tekst er met veel voorzetseluitdrukkingen voor een buitenstaander al snel indrukwekkend uit.

Maar is het jouw doel om glashelder te schrijven? Dan heeft een ‘gewoon’ voorzetsel meestal de voorkeur. En als je weet wat je te melden hebt, dan hoef je daarvoor helemaal geen extra woorden te gebruiken.

Bonustip: Herschrijf de hele zin

Je kunt een zin verbeteren door de voorzetseluitdrukking te vervangen door een voorzetsel. Maar je kunt ook een stapje verdergaan en de hele zin herschrijven. En er misschien zelfs twee zinnen van maken. Daar wordt je boodschap soms nóg duidelijker van. Kijk maar:

  • In verband met de voorziene slechte weersomstandigheden zijn wij gedwongen de wedstrijd af te gelasten.
  • Wegens de voorziene slechte weersomstandigheden zijn wij gedwongen de wedstrijd af te gelasten.
  • De weersvoorspellingen zijn slecht. Daarom moeten wij de wedstrijd helaas afgelasten.
  • Combineren van informatie van meerdere websites: waar moet je op letten?
  • Snelle suggestie #7: streepje naar links of rechts?
  • Snelle suggestie #6: die of dat?